Shilahar kings ruled over 450 years, but they did not see the Rajwada or its ruins before, before and after that, there are many rulers, they do not even see the palaces and valleys. But in the medieval period, in the north east of Thane district, there was a tribal king over the tall plateau surrounded by a thick forest. This plateau is the Jawhar. This jewel is an old and new palace. This is the only palace in Thane district that stands out in the big hall.
Jawhar is a city with a height of 1.5 thousand feet above sea level and is known for its location as a cool haven. Many tourists come from here on a rainy season, especially in the rainy season, to see broken shrines, hillocks, high forests growing in the valley, and spots falling in the valley. Jawhar is the name of the Javahar-e-Prakrakdigana in which the Gramanavas come from the state of the old institution, 'Mahikavati Bakhar'. Here Katkari and mountain rangoli are inhabited. There are two opinions about how Jawhar was formed in tribal state.
Jawhar Institute etc. S In 1343, the original man named 'Jayba' was formed. The ancestors of this original man settled in the village of Pipera, near Nashik, from Rajasthan. The last king of the institute, Yashwantrao Matarandrao Mukane has given in the book 'Jayba' in the year 1970, as it was a Kshatriya family who followed the Rajputs' rituals. In it, history has been written by the original founder describing how to establish the kingdom. Jayaben rebelled against the oppression of the Mughal rule in Maharashtra. S In 1343 an independent state of jawar was established. It is not available for historical evidence. Moreover, the Mughal family was established in Delhi in 1526. The following information is available in the Thane Gazetteer.
Muhamdin S Jawhar had different groups of Katkari, Koli, Naik, etc., when the invasion of Deccan was around 1294. Tribal society was disrupted. Etc. S In 1341, Delhi's Sultan Mahmud Tughlaq (1326 to 1347) gave a title to King Javar and gave him a title as king and started collecting money from him every year. This hero is the ancestor of the kings now. Meanwhile, three hundred years have passed and one day the sonpaul was lifted.
Chhatrapati Shivaji Maharaj's founder, the founder of Swarajya got the jawar. January 5th. S When Shivaji Maharaj himself came out to attack Surat on 1664, he got a chance to go through Kolavana from the state of Jawhar, when he met the wishes of the king of Jawhar. King of Jawar, Vikramshah I, welcomed the Maratha king. The memories of his visit have been preserved in Shirpamal near the village of Mochchundi, about 1.5km from Jawar. The King of Jawhar met Shivaji Raja, the story of Delhi's Aurangzeb Bapshah was not interested. He gave you a sense of being a Delhi metallurgy, when the result was once again. S In October 1670, when Shivaji Maharaj attacked Surat with Surat, the Jawahar ruler preferred to remain neutral without help.
The oldest palace in the fort of Jawar is one of the oldest palaces of the kings. There is a oil paintings in the palace of the palace and rich Digvijay Singh. The big picture of Shrimant Maharaj Yeshwantrao Martand Mukne Raje and Rani Preiwanda sitting on the throne is in the same way as the connotation given to the king and queen of Marathmool in our mind. In the era of the era, a few ruins of the fort looking for the fort and the walls around it, the gateways, the bastions, the mounds, etc. give testimony of the old glory.
The new Rajwada of the crowning kings is 2 km from the ST Stand. Rickshaws from Jawhar's ST Stand will take you to the palace. The palace is very magnificent and its structure and structure are visible. Inner walls, darbar halls, rooftops, old paintings of the walls of the walls of the walls of the walls, and the entire area around here lead us to history. There are many sightseeing sites around.
Vinayak Damodar Savarkar was the son-in-law of Jawar Sansthan's Diwan Chiplunkar. He lived in his house in Chiplunkar's palace from 1901 to 1908. After the arrest of Savarkar, the Chiplunkar had to leave the Javar palace and have to be abandoned. Javar's resident Vishnu alias Appa Mahadev Vaidya was in Ratnagiri and Revji Pandu Chaudhary stayed in Pune and participated in the Indian independence movement. There is no history of protesting against the British rule by staying in Jawhar during the Indian independence movement. The dynasty was always steep and neutral. Thus, the kingdom of Tughlaq, Khilji, Mughal, Portuguese and Marathe remained in power for some six hundred years. Jawhar Institute was also formed after the independence of the Institutionalities to join the Indian Union. For the merger of Jawhar Institute on 21-1-148 48, Tatyasaheb Shikhre, Nana Kunte, Bhausaheb Paranjpe, Shamrao Patil, Datta Tamhane, Vasudevrao Karandikar and Mukundrao Rao of Jawhar, Keshavrao Joshi, Revji Chaudhary, Dattoba Tendulkar were present in the Sardar Garg, and 'Jawhar Loksava Sangh 'was formed. From here onwards, Jawhar was started for the merger. Upon hearing the nature of this fight, Maharaj called for Mukundrao number, Vasudev Karandikar and Dattaji Tamhane to Jawahar. These three and Keshavrao Joshi were with them. The four were arrested suddenly and were later released. After this, Karandikar and Number were the secretary of Sardar Vallabhbhai Patel. V. P. Menon met on 17-3-19 48 and listened to all the facts. Rashtriya Awas Yatra and Samajwadi Party activists were also involved in this fight. Finally, on 20-3-19 48, Jawhar Institute merged.
जव्हारचे आदिवासी राज्य
जव्हारचे आदिवासी राज्यठाण्यावर शिलाहार राजांनी ४५० वर्षे राज्य केले, पण शिलाहारांचा राजवाडा वा त्याचे अवशेष कुठे पाहण्यात नाही, किंबहुना त्याआधी आणि त्यानंतर इथे अनेक राजवटी नांदल्या, त्यांचेही राजवाडे वा वाडे कुठे दिसत नाहीत. पण मध्ययुगात ठाणे जिल्ह्याच्या उत्तर पूर्वेला चहूबाजूने घनदाट जंगलाने वेढलेल्या उंच पठारावर एका आदिवासी राजाचे राज्य होते. हा पठारी भाग म्हणजे जव्हार होय. या जव्हारला जुना आणि नवा राजवाडा आहे. ठाणे जिल्ह्यातील राजघराण्यांपैकी हा एकुलता एक राजवाडा मोठ्या दिमाखात उभा आहे.
जव्हार हे शहर समुद्रसपाटीपासून दीड हजार फूट उंचीवर असून थंड हवेचे ठिकाण म्हणून प्रसिद्ध आहे. चहूबाजूने तुटलेले कडे, दऱ्याखोरी, त्यात वाढलेले गच्च जंगल आणि दरीत कोसळणारे पांढरेशुभ्र धबधबे असा नयनरम्य सृष्टीसोहळा पाहण्यास विशेषतः वर्षा ऋतूत अनेक पर्यटक दूरवरून येथे येतात. जव्हार म्हणजे जुने संस्थानिकाचे राज्य 'महिकावतीची बखर' यामध्ये जी ग्रामनावे येतात त्यात जव्हारचा उल्लेख 'यवसाहार प्रेक्षादिगण' असा केला आहे. येथे कातकरी आणि डोंगर कोळी लोकांची मूळ वस्ती आहे. जव्हारला आदिवासी राज्य कसे स्थापन झाले, याबद्दल दोन मतप्रवाह आहेत.
जव्हार संस्थान इ. स. १३४३ मध्ये 'जयबा' नावाच्या मूळ पुरुषाने स्थापन केले. या मूळ पुरुषाचे पूर्वज राजस्थानमधून नाशिकजवळ पिंपेरा गावी स्थायिक झालेले. रजपुतांच्या चालीरीतीचे पालन करणारे क्षत्रिय कुटुंब होते, अशी माहिती संस्थानचे शेवटचे राजे यशवंतराव मार्तंडराव मुकणे यांनी सन १९७०मध्ये 'जयबा' नावाच्या इंग्रजी पुस्तकात दिली आहे. त्यात मूळ संस्थापकाने राज्य कसे स्थापन केले, याचे रसभरीत वर्णन करून इतिहास लिहिला आहे. जयबाने मोगलांच्या महाराष्ट्रात स्थिर होत असलेल्या सत्तेच्या जुलूमाविरुद्ध बंड करून इ. स. १३४३ मध्ये जव्हारचे स्वतंत्र राज्य स्थापले. याला ऐतिहासिक पुरावा वा सनद उपलब्ध नाही. शिवाय मोगल घराण्याची स्थापना दिल्लीत १५२६मध्ये झालेली आहे. ठाणे गॅझेटियरमध्ये खालील माहिती आहे.
मुहमद्दीनने इ. स. १२९४च्या सुमारास दख्खनवर स्वारी केली तेव्हा जव्हारला कातकरी, कोळी, नाईक इत्यादींच्या वेगवेगळ्या टोळ्या होत्या. आदिवासी समाज विस्कळीत होता. इ. स. १३४१ साली दिल्लीचा सुलतान महमंद तुघलक (इ. स. १३२६ ते १३४७) याने जव्हारच्या एका टोळी नायकाला राजा ही पदवी देऊन त्याला मांडलिक बनविले व त्याच्याकडून दरसाल नजराणा वसूल करू लागला. हे नायक म्हणजे आताचे मुकणे राजांचे पूर्वज होय. दरम्यान तीनशे वर्षे उलटून गेली आणि एक दिवस येथे सोनपाऊले उमटली.
स्वराज्य संस्थापक छत्रपती शिवाजी महाराजांचे पाय जव्हारला लागले. ५ जानेवारी इ. स. १६६४ रोजी शिवाजी महाराज स्वत: जातीने सुरतेवर स्वारी करण्यास निघाले असता त्यांना कोळवणातून म्हणजे जव्हारच्या राज्यातून जाण्याचा प्रसंग आला, तेव्हा त्यांनी जव्हारच्या राजाची सदिच्छा भेट घेतली. जव्हारचा राजा विक्रमशहा पहिला याने या मराठा राजाचे जंगी स्वागत केले. त्यांच्या या भेटीची आठवण जव्हारपासून दीड किमी अंतरावरील मूरचूंडी गावाजवळ शिरपामाळ येथे एका कमानीच्या रूपाने जपून ठेवण्यात आली आहे. जव्हारच्या राजाने शिवाजी राजांची भेट घेतली ही गोष्ट दिल्लीच्या औरंगजेब बादशहाला रुचली नाही. त्याने तुम्ही दिल्लीचे मांडलिक आहात असा सज्जड दम दिला, परिणाम स्वरूप जेव्हा पुन्हा एकदा इ. स. १६७०च्या ऑक्टोबरमध्ये शिवाजी महाराजांनी सुरतेवर स्वारी करून सुरत लुटली तेव्हा मात्र जव्हारच्या राजाने मदत न करता तटस्थ राहणे पसंत केले. त्यामुळे जव्हारला बगल देत आडमार्गाने शिवाजी महाराजांना स्वराज्यात यावे लागले.
जव्हारच्या किल्ल्यात मुकणे राजांचा एकमजली जुना राजवाडा आहे. राजवाड्यातील गादी व श्रीमंत दिग्विजयसिंह यांचे येथे तैलचित्र आहे. श्रीमंत महाराज यशवंतराव मार्तंड मुकणे राजे आणि गादीवर बसलेल्या राणी प्रियवंदा यांचे मोठे चित्र म्हणजे आपल्या मनातील मराठमोळ्या राजा-राणीला मिळालेले मूर्तस्वरूपच आहे. काळाच्या उदरात गडप होऊ पाहणारे किल्ल्याचे काही भग्न अवशेष व त्या भोवतालची तटबंदी, प्रवेशद्वार, बुरूज, मनोरे इत्यादी जुन्या वैभवाची साक्ष देतात.
मुकणे राजांचा जो नवीन राजवाडा आहे तो एसटी स्टँडपासून दोन किमीवर आहे. जव्हारच्या एसटी स्टँडपासून रिक्षा केल्यास ती आपल्याला राजवाड्यापर्यंत घेऊन जाते. राजवाडा अतिशय भव्य असून त्याचे बांधकाम व रचना पाहण्यासारखी आहे. आतली दालने, दरबार हॉल, छतावरील झुंबर, भिंतीवरील राजघराण्यांतील व्यक्तींची जुनी तैलचित्रे आणि इथला एकूण परिसर आपल्याला इतिहासकाळात घेऊन जातो. भोवताली अनेक प्रेक्षणीय स्थळे आहेत.
जव्हार संस्थानचे दिवाण चिपळूणकर यांचे जावई स्वातंत्र्यवीर विनायक दामोदर सावरकर होते. ते आपल्या सासुरवाडीला चिपळूणकरांच्या वाड्यात १९०१ ते १९०८च्या दरम्यान राहत होते. सावरकरांना अटक झाल्यावर चिपळूणकरांना जव्हारचा वाडा सोडून परागंदा व्हावे लागले. जव्हारचे रहिवाशी विष्णू उर्फ अप्पा महादेव वैद्य यांनी रत्नागिरी येथे तर रेवजी पांडू चौधरी यांनी पुणे येथे राहून भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यात भाग घेतला होता. भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यात खुद्द जव्हारमध्ये राहून ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध कोणी आंदोलन केल्याचा इतिहास नाही. मुकणे राजघराणे नेहमी नेमस्त व तटस्थ राहत आले. त्यामुळे तुघलक, खिलजी, मोगल, पोर्तुगीज, मराठे ते इंग्रज राजवटीतही सुमारे सहाशे वर्षे त्यांचे राज्य टिकून राहिले. स्वातंत्र्यानंतर संस्थानिकांनी भारतीय संघराज्यात सामील व्हावे म्हणून जी आंदोलने झाली त्यात जव्हार संस्थानही होते. जव्हार संस्थानचे विलिनीकरण लवकर व्हावे म्हणून २१-१-१९४८ रोजी मुंबईस सरदारगृहात तात्यासाहेब शिखरे, नाना कुंटे, भाऊसाहेब परांजपे, शामराव पाटील, दत्ता ताम्हाणे, वासुदेवराव करंदीकर व जव्हारचे मुकुंदराव संख्ये, केशवराव जोशी, रेवजी चौधरी, दत्तोबा तेंडुलकर अशा कार्यकर्त्यांची सभा होऊन 'जव्हार लोकसेवा संघ' स्थापन करण्याचा निर्णय घेण्यात आला. येथूनच जव्हार विलिनीकरणाच्या लढ्यास प्रारंभ झाला. या लढ्याचे स्वरूप ध्यानात येताच जव्हारच्या महाराजांनी मुकुंदराव संख्ये, वासुदेव करंदीकर व दत्ताजी ताम्हाणे यांना जव्हारला बोलावून घेतले. हे तिघे आणि त्यांच्यासोबत केशवराव जोशी होते. या चौघांना अचानक अटक करण्यात आली व नंतर सोडून देण्यात आले. यानंतर करंदीकर व संख्ये यांनी सरदार वल्लभभाई पटेल यांचे सेक्रेटरी श्री. व्ही. पी. मेनन यांची दिनांक १७-३-१९४८ रोजी भेट घेऊन सर्व हकीकत त्यांच्या कानावर घातली. या लढ्यात राष्ट्रसेवादल व समाजवादी पार्टीचे कार्यकर्तेही सामील झाले होते. शेवटी दिनांक २०-३-१९४८ रोजी जव्हार संस्थान विलीन होत असल्याचे आकाशवाणीने जाहीर केले.
No comments:
Post a Comment
Please do write your suggestions and thoughts.